21-03-17 Μήνυμα Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων  Κώστα Γαβρόγλου για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων (Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού) καθιερώθηκε το 1966. Αφορμή ήταν η εν ψυχρώ δολοφονία 69 μαύρων φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ της Νότιας Αφρικής, που διαδήλωναν ενάντια στο καθεστώς του Απαρτχάιντ. Το Απαρτχάιντ ήταν ένα καθεστώς φυλετικού διαχωρισμού και διακρίσεων που είχαν επιβάλει οι Λευκοί κάτοικοι της Νότιας Αφρικής στο σύνολο του πληθυσμού, που ουσιαστικά στηριζόταν στην καταπίεση και την εκμετάλλευση του μη λευκού πληθυσμού. Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων καθιερώθηκε με απόφαση του ΟΗΕ, ο οποίος ταυτόχρονα υιοθέτησε τη Διακήρυξη για την εξάλειψη κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων. Η διακήρυξη υπογράμμιζε ότι οποιαδήποτε διάκριση λόγω φυλής, χρώματος, ή εθνικής καταγωγής, παραβιάζει την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Το νεαρό της ηλικίας σας μπορεί να σας κάνει να αντιμετωπίζετε όλα αυτά ως γεγονότα του μακρινού παρελθόντος. Ωστόσο δεν είναι. Πάρα πολλοί από όσους υπέστησαν τις συνέπειές του είναι ακόμη στη ζωή: αφορά τις γενιές των γονιών και των γιαγιάδων και παππούδων σας. Ήταν μόλις το 1991 που καταργήθηκε το Απαρτχάιντ. Ήταν μια αισιόδοξη στιγμή στην ιστορία, γιατί πιστέψαμε τότε ότι όλα αυτά, οι πολιτικές των διακρίσεων και των φυλετικών διαχωρισμών, είχαν πλέον τελειώσει οριστικά. Είναι όμως έτσι;

Δυστυχώς, σήμερα, στις αρχές του 21ου αιώνα, ο ρατσισμός, όπως και ο φασισμός, το άλλο φαινόμενο που είχαμε πιστέψει ότι τελείωσε, απειλούν ξανά τις κοινωνίες μας. Τα προβλήματα και οι προκλήσεις είναι ολοζώντανες μπροστά μας και απαιτούν επαγρύπνηση και συνειδητή προσπάθεια από όλους μας. Μπορεί ο ρατσισμός σήμερα σε πολλές περιπτώσεις να είναι περισσότερο έμμεσος από ό,τι τότε. Κανείς δε τολμά δημόσια να δικαιολογήσει ρατσιστικές συμπεριφορές με βάση τη φυλή. Ωστόσο, η εθνοτική καταγωγή, η θρησκεία, η κοινωνική και οικονομική κατάσταση, οι έμφυλες ταυτότητες, η οικογενειακή κατάσταση, η γλώσσα αποτελούν μερικούς μόνο από τους παράγοντες που πολύ συχνά πυροδοτούν τέτοιου είδους συμπεριφορές.

Πρέπει όλοι μαζί να κάνουμε αυτές τις συμπεριφορές παρελθόν. Ο τρόπος που καταφέραμε να υποδεχτούμε και να εντάξουμε τα παιδιά του πολέμου στις τάξεις των σχολείων μας, ο αβίαστος τρόπος που ξεπεράσετε τις όποιες δυσκολίες στην επικοινωνία όταν βρεθήκατε μαζί στις σχολικές αυλές, οι γνήσιες φιλίες που προέκυψαν, είναι η καλύτερη απόδειξη ότι ένας περισσότερο ανθρώπινος κόσμος είναι εφικτός. Το ζητούμενο δεν είναι αν υπάρχουν δυσκολίες. Πάντα θα υπάρχουν. Το στοίχημα είναι η παιδεία να μπορέσει να μας οπλίσει με τις γνώσεις και την ωριμότητα που χρειαζόμαστε για να αντιληφθούμε ότι σ’ αυτόν τον κόσμο, ο μόνος τρόπος να ζήσουμε είναι να το κάνουμε όλοι μαζί. Να καταλάβουμε ότι οι διαφορές δεν είναι εμπόδια, αλλά πλούτος. Να μετατρέψουμε τα σχολεία μας σε πρότυπα της κοινωνίας στην οποία θέλουμε να ζήσουμε.